וואס מיינט הארץ?
די שאלה איז נאר, הא גופא קשיא, פארוואס האט אזא חשוב'ע אבר ווי דער הארץ נישט באקומען די זכיה צו ליגן אויף די רעכטע זייט, נאר ער איז דוקא באשאפן געווארן אויף די לינקע זייט?!
האב איך געהערט פון מיין חבר מו"ה ר' ברוך מאשקאוויטש הי"ו א שיינע רמז דערין. א הארץ איז געמאכט געווארן צו נוצן פאר א צווייטן מענטש, דאן הייסט עס א ריכטיגע הארץ וואס האט אינזין יענעם, פיהלט יענעם און טראכט פון יענעם, ממילא קומט אויס אז דער הארץ ליגט אויף יענעמס רעכטע זייט, טא איז דאך עס אין פלאץ, ווייל וויבאלד דער הארץ איז באמת באשאפן געווארן פאר יענעם, איז דאך עס ביי יענעמס רעכטע זייט.
און טאמער א מענטש נוצט די הארץ נאר פאר זיך און נישט פאר א צווייטן, דאן איז עס טאקע נישט מער ווי א לינקע הארץ, א קרומע פארדרייטע הארץ, ווייל עס ליגט נישט אויף די ריכטיגע זייט, עס איז נישט אזויווי דער אויבערשטער האט עס באשאפן.
דערויף האב איך געקלערט צו צולייגן אז דערמיט פארשטייט מען דעם מדרש: "דער שלאנג האט דער אויבערשטער באשאפן אז אלע זיינע איברים ליגן אים נאר אויף די לינקע זייט, ער פארמאגט נישט קיין איין אבר אויף די רעכטע זייט". קומט אויס אז דאס אז אן אבר ליגט אויף די לינקע זייט, דאס סימבאלעזירט א שלאנג, וועלכער איז א סעלפישע שלעכטע חיה. דאס הייסט, אז א מענטש וואס זיין הויפט אבר – די הארץ ליגט אים אויף די לינקע זייט, דאס הייסט, ער נוצט עס נאר פאר זיך און נישט פאר יענעם, דער איז אין א בחינה פונקט ווי דער שלאנג. ווייל אינ'אמת'ן באלאנגט א מענטש צו האבן די הארץ אויף די רעכטע זייט, וואס דאס איז נאר דורכדעם וואס ער נוצט עס פאר א צווייטן איד, וואס דאן איז עס טאקע ביי יענעמס רעכטע זייט.